Co to jest metoda
komunikacyjna?
Komunikacyjna metoda nauczania zakłada, że języka obcego uczymy się nie
tyle szybciej, ale efektywniej i zapamiętamy go na dłużej wówczas, gdy podczas
zajęć zostaniemy zaktywizowani do komunikacji – praktycznego zastosowania
przekazywanej wiedzy. W metodzie tej nacisk położony jest na potrzebę rozmowy z
drugim człowiekiem, a luki w wiadomościach z zakresu gramatyki uzupełniane są w
kontekscie leksykalnym. W potocznym rozumieniu metoda komunikacyjna stawia na to,
abyśmy po prostu mówili i nie przejmowali się popełnianymi początkowo błędami –
popracujemy nad nimi z czasem. Eliminowanie błędów językowych w metodzie
komunikacyjnej przychodzi w zasadzie samo, a to dzięki formie prowadzenia
lekcji.
Na czym polega metoda komunikacyjna?
Podczas lekcji prowadzonej metodą komunikacyjną uczniowie, obok
tradycyjnego słuchania, pisania i rozwiązywania zadań:
·
odgrywają scenki i ćwiczą przykładowe dialogi w parach i grupie;
·
oglądają filmy i programy oraz słuchają audycji radiowych – nie tych
nagrywanych na płytę na potrzebę lekcji języka, lecz prawdziwych, co pozwala im
osłuchać się z językiem mówionym i różnymi jego akcentami;
·
czytają gazety, książki, ulotki czy foldery – obcują ze słowem pisanym w
jego „naturalnej” formie;
·
uczą się poznawania sensu wypowiedzi z kontekstu całości, bez potrzeby
wkuwania pojedynczych słówek – te zapamiętają, zrozumieją i będą potrafili
używać w poprawnej formie właśnie dzięki temu, że już je kiedyś widzieli lub
usłyszeli;
·
poznają mowę potoczną;
·
uczą się poprzez formę gier i zabaw;
·
uczą się witania i żegnania się, wyrażania próśb i zwracania się w formie
grzecznościowej w rozmaitych sytuacjach i w stosunku do różnych osób, co w
przyszłości uchroni ich przed popełnieniem faux pas wynikającym z braku wiedzy.
Innymi słowy, w metodzie komunikacyjnej chodzi o to, by mówić, mówić i
jeszcze raz mówić. Podczas zajęć używanie języka ojczystego jest niewskazane, a
dobitniej mówiąc, zabronione.
Dla przyspieszenia efektów nauki poleca się oglądanie obcojęzycznych
programów, słuchanie radia i czytanie gazet czy zagranicznych portali
internetowych, również poza godzinami zajęć. Na przykład, podczas sprzątania w
domu warto włączyć sobie wiadomości w obcym języku, a ulubiony film obejrzeć
bez polskiego lektora, a jeśli chcemy skorzystać z napisów, niech będą one
wyświetlane w języku, którego się uczymy. Ułatwi nam to zrozumienie treści
filmu, a przy okazji zobaczymy, jak wymawia się i pisze poszczególne słowa.
Dla kogo dobra jest metoda
komunikacyjna?
W zasadzie dla każdego. Osoby otwarte, rozgadane i towarzyskie w tej
właśnie metodzie odnajdą się doskonale – będą miały szansę wykazania się
znajomością języka i zabłyśnięcia w gronie, a dzięki swojemu charakterowi
pociągną pozostałe osoby z grupy do wspólnej nauki. Osoby ciche i nieśmiałe
początkowo mogą mieć problemy z wypowiadaniem się i będą czuły się skrępowane,
ale nie oznacza to, że w ich przypadku metoda komunikacyjna nie przyniesie
efektów. Rezultaty, takie jak aktywne udzielanie się podczas zajęć, są często
poprzedzone początkowym okresem, w którym mniej śmiali uczniowie osłuchują się
z językiem. Ze względu na to, że popełniane błędy nie są wytykane, dopóki nie
utrudniają komunikacji, osoby nieśmiałe nie będą się stresowały, nawet jeśli
powiedzą coś nie do końca prawidłowo.
Przede wszystkim, metoda ta polecana jest osobom, które wybierają się za
granicę na dłużej, np. do pracy. To, czego najbardziej potrzeba w rozmowie z
obcokrajowcem, to umiejętność zrozumienia wypowiedzi drugiego człowieka oraz
znajomość wielu słówek. Nie zawsze istotna jest poprawność gramatyczna czy
doskonały akcent, lecz sposób radzenia sobie z językiem w codziennych
sytuacjach. Dzięki uprzedniemu osłuchaniu się z językiem mówionym, zrozumienie
obcokrajowca przyjdzie nam szybciej i rzadziej będziemy musieli prosić o
powtórzenie lub wolniejsze mówienie.
Podstawową zaletą metody komunikacyjnej jest praktyczne
wykorzystanie języka, doświadczanie go w aranżowanych podczas lekcji sytuacjach
i kształcenie elastyczności podczas rozmowy w obcym języku. Metoda
komunikacyjna pozwala wyprzedzić czas – ćwiczymy dialogi i sytuacje, jakie mogą
nas spotkać za granicą.
Czy każdy z nas jest wyjątkowo
uzdolniony i ma talent do języków?
Bill Gates, Stephen Hawking, członkowie zespołu The
Beatles i dziesiątki innych osób, powszechnie uznawanych za urodzonych
geniuszy, przyznają, że ich ponadprzeciętne umiejętności oraz osiągane sukcesy
wynikają przede wszystkim z wielu godzin ćwiczeń i mozolnego doskonalenia się,
a nie z „wrodzonego talentu”. Idąc tym tropem można stwierdzić, że każdy z nas
ma talent do uczenia się oraz takie same szanse na biegłe opanowanie języków
obcych. Idąc jeszcze dalej trzeba przyznać, że mówienie sobie „nie mam
predyspozycji do nauki języków”, „nie dam rady”, „nie lubię tego kraju, to nie
nauczę się mówić w jego języku”, jest jedynie sztucznym usprawiedliwianiem
naszych własnych, nieuzasadnionych obaw, a może nawet lenistwa. Wszystko to
wskazuje na to, że człowiek jest w stanie nauczyć się praktycznie wszystkiego –
jeśli tylko tego chce.
